Prowadzenie budowy zawsze wiąże się z pozostałościami materiałów. Warto jednak te odpady ograniczać i budować w sposób zrównoważony, zmniejszając nie tylko koszty inwestycji, ale także  minimalizując niekorzystny wpływ na środowisko i zwiększając efektywność pracy. W branży budowlanej, która generuje ogromne ilości odpadów, właściwe zarządzanie materiałami budowlanymi, już na etapie planowania ich zakupu, a następnie wdrożenie strategii redukujących odpady budowlane, umożliwia optymalizować procesy budowlane i w znacznym stopniu zredukować ich koszty.

Dlaczego warto ograniczać odpady budowlane?

Wiele argumentów przemawia za zmniejszaniem ilości materiałowych odpadów po budowie, dlatego najlepiej jeśli inwestorzy czy kierownicy budów będą starali się skorzystać z efektu synergicznego, jaki daje zastosowanie wszystkich tych argumentów jednocześnie. Przede wszystkim na podejściu minimalizującym resztki materiałów budowlanych zyskuje środowisko naturalne, ponieważ takie resztki często trafiają na składowiska, przyczyniając się do degradacji środowiska, a w szczególności zanieczyszczenia gleby, wód i powietrza. Mniejsze ilości odpadów to także mniejsze wydatki na takie działania, jak utylizacja odpadów budowlanych. Wzrasta również efektywność pracy, ponieważ skuteczniejsze planowanie i wykorzystanie materiałów pozwala na sprawniejsze prowadzenie prac czy unikanie opóźnień. Dodatkowo ograniczanie odpadów budowlanych jest regulowane przez coraz większą ilość przepisów krajowych i unijnych, które nakładają obowiązek minimalizowania oraz segregacji tego typu odpadów.

Jakie odpady budowlane występują najczęściej i jak skutecznie ograniczać ich ilość?

Z całej masy różnego rodzaju odpadów pojawiających się na budowie można wyróżnić kilka konkretnych kategorii. Są to odpady z budowy o charakterze mineralnym, a więc pozostałości betonu, cegły, kamienia, tynków czy płyt gipsowych. To również resztki metali z konstrukcji, a także rury czy kable. Wśród odpadów budowlanych wyróżnić można także te drewniane, pozostałości tworzyw sztucznych, materiałów izolacyjnych czy też odpady chemiczne w postaci resztek farb, klejów, impregnatów.

Biorąc pod uwagę zarówno ilość możliwych pozostałości budowlanych, jak i ich różnorodność, to ograniczenie odpadów wymaga wdrożenia odpowiednich strategii już na etapie projektowania i planowania inwestycji. Istotna jest tu optymalizacja projektu i wybór odpowiednich technologii budowlanych oraz materiałów, które następnie będą zamawiane w ilościach dostosowanych do faktycznego zapotrzebowania. Ciekawym pomysłem na minimalizację resztek jest tu także projektowanie modułowe, które ogranicza np. ilość docinek. Warto też przemyśleć projekt pod kątem recyklingu materiałów.

Nie bez znaczenia jest również segregacja odpadów budowlanych oraz ich recykling przez wyspecjalizowane firmy, które przygotowane materiały do przetworzenia zabiorą bezpośrednio z placu budowy. Dobrym pomysłem jest też wykorzystanie odpadów mineralnych jako podsypki lub kruszywa. Z kolei odpady drewniane mogą posłużyć jako opał, a cegły rozbiórkowe mogą zostać ponownie użyte do budowy ścian czy elementów dekoracyjnych we wnętrzach.

Niezwykle istotne jest też właściwe przechowywanie oraz transport materiałów budowlanych, pozwalające na minimalizację strat. Chodzi tu o zabezpieczenie materiałów przed wpływem warunków atmosferycznych, jak i przed kradzieżą, składowanie ich w odpowiednich warunkach oraz unikanie nadmiarowych dostaw materiałów, które mogą ulec zniszczeniu. Redukcję odpadów na budowie wspierają także nowoczesne technologie, a wśród nich druk 3D czy budowa z prefabrykatów, zmniejszająca ilość odpadów na placu budowy dzięki produkcji gotowych elementów

Ograniczenie odpadów na budowie jest więc procesem zaczynającym się już na etapie planowania i obejmuje cały cykl realizacji projektu. Wprowadzenie takich działań, jak segregacja odpadów czy recykling może znacząco zmniejszyć nie tylko ilość odpadów, ale również obniżyć koszty inwestycji i poprawić efektywność pracy.